Dworzec TGV Luksemburg.

Konkurs architektoniczny realizacyjny zamknięty.

Z 54 kandydatur do konkursu wybrano 8 pracowni:

– Foster + Partners, UK
– AREP Architecture, Atelier Christian de Portzamparc, F
– SteinmetzMeyer architectes, L
– JSWD Generalplaner GmbH, D
– Polaris Architects, L; NIO Architekten , NL
– michelpetitarchitecte, L, Theo Hotz AG, CH– p.arc Itten + Brechbuehl AG + Schemel & Wirtz, CH/L
– Paczowski et Fritsch Architectes s.a.r.l., L

Przecięcie strefy zurbanizowanej przez linię kolejową zawsze stwarza nieunikniony problem podziału sąsiadujących ze sobą dzielnic. Usytuowanie nowego międzynarodowego dworca podmiejskiego Cessange w projektowanej dzielnicy Portede Hollerich wywołuje taki efekt. Główne refleksje, które są podstawą naszego projektu i jego części architektonicznej, niezależnie od ograniczeń programowych i funkcjonalnych, wyniknęły z kilku kluczowych pytań i kilku celów, które sobie postawiliśmy po wnikliwej analizie terenu i warunków.

Założenie dworca z całą infrastrukturą rozciąga się na długości ponad 600 m, między pasażem bocznym Nebenpassage na wschodzie, a parkiem Himmelspark na zachodzie, ograniczone jest od północy Bulwarem Hollerich, a od południa ulicą Guddebierg. Na konstrukcję struktury składają się wiadukt główny północny o długości około 500 m, dźwigający tory i perony pociągów międzynarodowych oraz platforma południowa długości 250 m przeznaczona pod perony kolei regionalnej, posadowiona w większej części na nasypie ziemnym. Różnica poziomów między ulicą, a peronami wynosi 8 m. Przestrzenie dla użytkowników dworca, parkingi, przystanki autobusowe, strefy podróżnych i administracji zagospodarowane są pod platformą.

Na poziomie torów znajdują się dwa perony szybkiej kolei połączeń międzynarodowych (405 m długości) z centralnym systemem komunikacji pionowej oraz schodami na dwóch krańcach. Dwa krótsze perony kolei regionalnej (205 m długości) dostępne są z głównych bloków komunikacji pionowej od zachodu i dojściem drugorzędnym od wschodu. Strefa centralna peronów, powyżej centralnego pasażu Hauptpassage przykryta jest przez imponujący, lekki dach ze szkła i metalu, wysunięty w stronę Bulwaru Hollerich, co tworzy czytelny, widoczny znak i podkreśla tożsamość miejsca. Efektowna szklona konstrukcja nadwieszona wysoko nad chodnikiem otwiera się powyżej północnego wejścia Hauptpassage, podczas gdy jej krzywizny, owijające perony zaznaczają swą obecność od strony południowej. Pozostała część peronów jest chroniona przez lekkie daszki nieprzezroczyste pokryte naprężonym płótnem.

Skrzyżowanie ważnej linii kolejowej z szeroką esplanadą będącą częścią systemu zielonych przejść między obszarami północnymi i południowymi nowej aglomeracji tworzy miejsce, które staje się centralnym punktem dworca szybkiej kolei międzynarodowej TGV i regionalnej oraz dworca autobusowego, oferującym wszystkie udogodnienia jak parking dla samochodów podróżnych oraz środki transportu publicznego – tramwaje, autobusy, taksówki i rowery przy bulwarze Hollerich. To miejsce i punkt orientacyjny zasygnalizowany jest przez łatwo rozpoznawalny, silny akcent urbanistyczny – przeszklony rozpięty nad pasażem Hauptpassage dach, chroniący jednocześnie cztery grupy komunikacji pionowej (schody, ruchome schody, windy), prowadzące na cztery perony dworca kolejowego.

Pasaż centralny Hauptpassage usytuowany pod platformą kolejową jest prawdziwym sercem dworca i nowej dzielnicy. Zachowując swą funkcję łącznikową, oferuje usługi nie tylko podróżnym, ale również tym którzy wchodzą z zewnątrz, to tutaj można znaleźć usługi związane z koleją jak również sklepy i restauracje. Wszystko to w atmosferze zalanej światłem dziennym, które penetruje przestrzeń pasażu przez długie szczeliny pozostawione w platformie pokrywającej. Szczeliny te zamieniają się w kierunku zachodnim w szerokie otwarcie biegnące wzdłuż zadaszonego dworca autobusowego. Ten sam system otwarć w płycie pozwala na naturalne doświetlenie przestrzeni pasażu bocznego.

Cztery główne bloki dostępu na perony tworzą rytm w dużej otwartej przestrzeni, umożliwiając podróżnym łatwą orientację i wybór pociągu. Blok komunikacji pionowej za każdym razem grupuje przeszkloną windę, schody ruchome oraz szerokie schody, aby zapewnić optymalny i wygodny przepływ podróżnych. W czasie gdy dworzec jest nieczynny lub w wypadku problemów technicznych lub bezpieczeństwa, dzięki systemowi ekranów stałych i mobilnych urządzenia te mogą zostać zamknięte, aby odciąć dostęp na perony.

Funkcje dworca i usług towarzyszących są rozmieszczone w trzech bryłach, usytuowanych w głównych osiach przepływu użytkowników. Centralna bryła mieści pomieszczenia CFL (kolei), informację, kasy automatyczne, biura obsługi podróżnych, bankomat, pocztę, przechowalnie bagażu i poczekalnie. Druga bryła w przejściu w stronę dworca autobusowego grupuje bloki sanitarne, piekarnie, usługi rożne jak kwiaciarnie, wynajem samochodów, pomieszczenie pierwszej pomocy i pomocy socjalnej, sklep z żywnością i lokale o elastycznej powierzchni mogące przyjąć rożnych najemców. Trzecia bryła usytuowana przy wyjściu południowym z centralnego pasażu mieści bufet dworcowy, sanitariaty personelu CFL i busów oraz pomieszczenia techniczne i pomocnicze. Po jej zachodniej stronie znajduje się strefa dostaw dla wszystkich usług. Na piętrze są call center, lokale socjalne, biuro ochrony i dozoru, szatnie dla personelu CFL, lokale rezerwowe oraz pomieszczenia techniczne obsługujące trzy bryły.

Z tej centralnej przestrzeni podróżni mogą łatwo i szybko wjechać na perony, dojść do dworca autobusowego, parkingu, skierować się w stronę Bulwaru Hollerich, gdzie w pobliżu znajdują się przystanki miejskich linii autobusowych,tramwajowe, postój taksówek, miejsca kiss&ride oraz rowery publiczne. Na południe wychodzą na promenadę Parkwelle łączącą miasto z przyszłymi dzielnicami mieszkaniowymi.

Dworzec autobusowy mieści jeden peron centralny i cztery boczne, mogące przyjąć pojazdy o różnej długości. Ten układ umożliwia klarowny i bezpieczny ruch pieszych i autobusów, sprzyjając dobrej orientacji podróżnych. Dworzec usytuowany jest między zabudową bulwaru mieszczącą na parterze i piętrze powierzchnie handlowe i usługi, na wyższych kondygnacjach powierzchnie biurowe, a skarpą ziemną od południa. Przykryty jest platformą kolejową, ale oświetlony jest światłem naturalnym, dzięki szerokiej szczelinie wpisującej się naturalnie w układ infrastruktury.

Pod wiaduktem kolejowym, wyniesionym 8 metrów powyżej poziomu ulicy, znajduje się dwupoziomowy parking, na parterze dla podróżnych, a na 1 poziomie dla pracowników otaczającej dworzec zabudowy. Dwa poziomy są dokładnie oddzielone i dostępne dla samochodów z bocznego pasażu od strony wschodniej założenia. Z parkingu możemy wygodnie dojść do budynków przy bulwarze i szybko dostać się na perony. Parking jest również doświetlony światłem naturalnym, dzięki szczelinie oddzielającej wiadukt i nasyp ziemny. Światło spływa po kamiennej ścianie, tworząc w tej przestrzeni przyjemną atmosferę.

Boczny pasaż na wschodzie, zaakcentowany licznymi szczelinami świetlnymi, mieści wjazdy do parkingu dworcowego, schody na perony oraz duży parking rowerowy.

Hotel i budynek administracyjny oraz budynki ograniczające Bulwar Hollerich od platformy kolejowej zostały zaprezentowane w sposób otwarty i szkicowy, odpowiadający ogólnym wskazaniom programowym i planowi zagospodarowania przestrzennego. Ta zabudowa została zaprojektowana kompleksowo, ze względu na niewątpliwą potrzebę doprecyzowania, szerszych analiz i refleksji natury funkcjonalnej i ekonomicznej w trakcie rozwoju projektu w przyszłości.

Lokalizacja:

Chronologia:

Status:

Powierzchnia:

Inwestor:

Luksemburg-Cessange, Luksemburg

2009

Konkurs międzynarodowy, projekt zwycięski

45 815 m² + 68 271 m²

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego